Uitgaan & Cultuur

Een waardige, ingetogen onthulling van de herdenkingsplek in Deurningen

DEURNINGEN - Op 8 oktober 2021 werd op initiatief van de Heemkunde Oalde gemeente Weersel de herdenkingsplek nabij het vliegveld aan de Sniedersveldweg in Deurningen onthuld. Bij de afsluiting werd toen gezegd: “We gaan door met de zoektocht naar de identiteit van het onbekende slachtoffer. Mocht hij worden gevonden, dan passen we het monument aan.”

Al in 2022 had de zoektocht resultaat en kon aan de namen van de elf slachtoffers de ontbrekende naam van Gerrit Abraham van Weeren worden toegevoegd. Om de familie de gelegenheid te geven de vondst van hun oudoom/oom te verwerken, werd de vondst pas in mei 2023 bekend gemaakt via de krant. Ondertussen werden de voorbereidingen getroffen voor de aanpassing van het monument. Geen nieuwe plaat op de steen, maar een plaatje eronder met de tekst: “De onbekende werd pas in 2022 geïdentificeerd als de 35-jarige Gerrit van Weeren”. Op deze manier blijft het bijzondere zichtbaar. De tekst op het bord werd aangepast met het verhaal van de vondst en een foto van Gerrit Abraham van Weeren werd toegevoegd.

Zaterdagmorgen 2 september waren, naast acht familieleden van Gerrit Abraham van Weeren, ook familieleden van Eduard Denneboom, Jules Haeck, Gerrit en Jannes Hulsbeek, Hessel Zwarts, Bernard Evers en Geert Schoonman aanwezig voor de onthulling. Van de vier Joodse slachtoffers Herman van Coevorden, Jeanette Meijers-Spier, Hedwig Wolff-Maschke en Rika van Zuiden-ten Brink hebben ze geen familie meer kunnen vinden.

Maria Löbker-Ribbert heette iedereen welkom en noemde de namen van de slachtoffers. Een speciaal welkom was er voor Jan Hilster en zijn familie. De vader van Jan heeft de zoektocht naar zijn oom Gerrit nooit opgegeven. Jan Hilster heeft gezorgd dat zijn vader DNA afstond aan de Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht. Identificatiespecialist Els Schiltmans van de BIDKL kon hierdoor de identiteit bevestigen. Helaas heeft de vader van Jan dit niet meer meegemaakt, hij overleed in 2021.

Adrie Roding vertelde over de zoektocht naar de onbekende man. Ook haalde hij aan hoe Gerrit in Almelo werd opgepakt, gewond naar Enschede werd vervoerd en daar tijdens het verhoor zwaar werd mishandeld. Samen met de vijf Joodse slachtoffers werd hij op het vliegveld omgebracht en in een bomkrater begraven.

Wethouder Benno Brand, ook aanwezig bij de eerste onthulling, vertelde blij en verrast te zijn dat de naam dankzij het doorzetten van de onderzoekers werd gevonden. Hij hoopt dat door het monument de verhalen worden doorgegeven aan de volgende generaties.

De steen en het bord werden door Jan Hilster en zijn familie onthuld. Eerbiedig werd even stilgestaan bij de steen met de twaalf namen van de slachtoffers, met nu ook de naam van Gerrit van Weeren. Daarna legden Jan Hilster, Mariët Blokhuis en Benno Brand een bloemstuk bij de steen.

Jan Hilster las een door hem geschreven gedicht voor, een emotioneel moment.

Gedachten van een executie

Eén minuut

Zestig seconden

Het is in de schemering

En in het bos hoor je een vogel zingen

Ze grijpen mij weer

En duwen en dwingen

Ze zetten mij daar neer

Ik weet het zeker

Ze gaan me executeren

Het heeft geen zin

Dat ik mij zou verweren

Ze doen het snel

Ik val op mijn knieën neer

En hoop en denk

Misschien doet het geen zeer

Eén minuut

Zestig seconden

Het is in de schemering

En in het bos hoor je een vogel zingen

Jouw naam in een steen

Als symbool voor jouw rechte rug. 

Vervolgens liep iedereen langs de herdenkingssteen om een bloem te leggen en even stil te staan bij de slachtoffers. Daarna was het tijd om naar het terrein van de Technologie Base te gaan. Aan de hand van een destijds gemaakte schets kon Adrie Roding de vier plekken aanwijzen waar de twaalf slachtoffers zijn omgebracht. Vanaf daar is de herdenkingsplek te zien.

Ter afsluiting van deze bijzondere morgen was er koffie en thee, aangeboden door de Technologie Base, en een plak krentenwegge. Ondertussen waren de families met elkaar in gesprek. De reden van het samenzijn was voor iedereen gelijk: een tijdens de oorlog op nagenoeg dezelfde plek omgebracht familielid. Samengebracht op een monument aan de Sniedersveldweg in Deurningen.

De verhalen van deze slachtoffers komen ook in het nog door de Heemkunde uit te geven boek met vele verhalen van de oorlog in de ‘Oalde gemeente Weersel’.

Op de website www.oorlogsdodendinkelland.nl kan men meer lezen over de twaalf slachtoffers van het vliegveld. De herdenkingsplek brengt het gebeuren onder de aandacht van veel passanten maar is ook voor de naaste betrokkenen een bijzondere plek om te herdenken.

Ine Flinkers