Uitgaan & Cultuur

Expositie van kazuifels in kerk op 14 april tijdens Fashion Sunday

Van baljurk tot kerkgewaad

OOTMARSUM - Een verzoek namens ‘Heemkunde oalde gemeente Weersel’ deed ons denken aan het moment van een maand geleden. Op zoek naar iets, trok ik een kastdeur in het parochiecentrum open. Een geur van mottenballen kwam ons tegemoet en daar doorheen zagen we een kast vol kleding. Toen ik een enkel stuk aan de kleerhanger uit de kast haalde, bleek dat ik een prachtig oud kazuifel in mijn handen had. Een stuk of zes oude kazuifels, een koormantel en bijbehorende stola’s en albe’s. Te mooi om weg te doen en te oud om nog te dragen… maar om ze alleen in de kast te laten hangen? 

Het verzoek van de Heemkunde betrof de vraag naar een kazuifel dat oorspronkelijk uit het kasteel Saterslo (bij Saasveld) kwam. In een artikel in de Tubantia van 25-10-2007 werd over dit kazuifel geschreven dat het in 1818, na de sloop van het kasteel, uiteindelijk in Ootmarsum belandde. Later werd dit kazuifel, samen met een ander kazuifel, in 1935 in bruikleen gegeven aan het Catharijneconvent in Utrecht; het kerkelijk museum van Nederland.

De uitleen werd eigenlijk vergeten en het was dat Frans Swennenhuis, die in 1972 de festiviteiten rond de afronding van de restauratie van de r.k.-kerk organiseerde, er weer aan herinnerd werd. Hij legde contact met het museum en sprong even later in de auto en bracht deze beide kazuifels weer terug naar huis, waar oud-koster Jan Oude Vrielink ze zorgvuldig opborg.

Met het verzoek van ’Heemkunde oalde gemeente Weersel’ kwam het idee om een expositie te houden van deze en andere, oude kazuifels. Een mooie aanvulling op de bezichtiging van de oude koormantel uit 1749, dat in volle glorie is te zien in de vitrine achter in de kerk.

Wat combineert deze tentoonstelling met Fashion Sunday?

Veel antieke, kerkelijke gewaden zijn gemaakt van verknipte damesjaponnen. Rijke, adellijke vrouwen schonken hun mooiste baljurken aan de kerk, aan de pastoor in ruil voor een gebed of specifiek voor haar zielenheil.

Van baljurk tot kerkgewaad

Zo schrijft Els de Baan, in voorbereiding op de tentoonstelling ‘Fashion for God’ (die in 2023 werd gehouden in het Catharijneconvent), dat de kerkelijke textiele stukken, de paramenten, vanaf het begin van de zeventiende eeuw, veelal gemaakt werden door vrouwelijke kloosterlingen, begijnen, ‘geestelijke maagden’ en adellijke en welgestelde katholieke dames. En zij drukten hun vrouwelijke stempel nog eens extra op deze gewaden.

Dus kom vooral zelf kijken naar wat wij uit de kast en laden van onze pastorie hebben gehaald. Onze mooiste kazuifels hangen op zondag 14 april, tijdens Fashion Sunday, voor jou in de Simon en Judaskerk. Bewonderingswaardig!

Pastoraatsgroep en Locatieraad Ootmarsum