Columns
Een feestelijke tocht door tijd, generaties en betekenis
BOEKENNIEUWS: De Nijmeegse Vierdaagse
De Nijmeegse Vierdaagse – een uniek Nederlands fenomeen dat al decennialang mensen samenbrengt. Een tocht van inspanning, ritme en doorzettingsvermogen. Maar bovenal: een feest van verbondenheid. Mijn vader liep hem tijdens zijn militaire dienst, bijna zeventig jaar geleden. Zijn Vierdaagsekruisje vormt een tastbare herinnering. Zelf maakte ik ook tijdens mijn diensttijd kennis met het evenement, zij het vanaf de zijlijn. In de zomer van 1988 liep ik met pen en camera mee voor het blad Info11 van de 11e Pantserinfanteriebrigade. Mijn redactionele werk vatte het moment van toen samen. Maar wat me bijbleef waren de indrukken. Feestelijk, levendig, kleurrijk!
En nu, in 2025, stond ik langs de route. Niet als militair, niet als verslaggever, maar als ouder. Trotser dan ooit. Onze dochter liep voor het eerst mee. Vier dagen, 160 kilometer. Een fysieke prestatie, jazeker. Maar voor ons betekende het méér. Het was een bekroning – op haar studiejaren, haar ontwikkeling, haar karakter.
Vier jaar lang woonde en studeerde ze in Nijmegen – de stad die haar steeds dierbaarder werd. Haar kamer bevond zich in een prachtig herenhuis aan de St. Annastraat (nr. 13), een straat die tijdens de Vierdaagse bekend staat als de Via Gladiola. Daar waar duizenden wandelaars hun laatste meters maken, werd zij onthaald door familie, vrienden en huisgenoten – met applaus, vlaggetjes, een zelfgemaakt doek (“Ju dith it”) en natuurlijk uitbundige bossen gladiolen.
Haar studie aan de Radboud Universiteit bracht haar veel – kennis, inzichten, richting. Ze sloot haar master af met een scriptie over gebiedsontwikkeling in relatie tot waterveiligheid met als casus: de Lob van Gennep. Een regio aan de Maas met dorpen als Plasmolen, Milsbeek en Middelaar. Toen nog kende ze het gebied hoofdzakelijk van kaarten, rapporten en vergadertafels. Tien maanden later liep ze er opnieuw – deze keer met wandelschoenen en rugzak. Geen tabellen, maar weidse velden. Geen analyses, maar applaus van wildvreemden. Theorie werd werkelijkheid, onder haar eigen voeten.
Het deed me denken aan De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch. Een roman over hoe het leven geen toeval is, maar een zorgvuldig geweven web van gebeurtenissen – alsof er een grotere hand achter zit. Zo voelde het ook hier. Mijn vader, ikzelf, en nu onze dochter. Drie generaties, verbonden door een tocht die meer is dan wandelen. Het is een rite de passage, een ontdekkingstocht door jezelf en je plek in de wereld. In het boek van Mulisch draagt ieder personage – vaak onbewust – bij aan een groter verhaal. En zo ook hier: zonder te weten hoe, stapte onze dochter in de voetsporen van wie haar voorgingen, maar koos ze haar eigen pad.
Toen ze na de Via Gladiola haar Vierdaagsekruisje kreeg, was dat slechts een bevestiging van iets wat wij allang wisten. Ze heeft zich bewezen – niet alleen als wandelaar, maar als mens. Toegewijd, nieuwsgierig, vol idealen én met beide benen op de grond. Een jonge vrouw met een blik die vooruit is gericht. Soms lijkt het leven een rechte weg, soms een kronkelig pad. Maar af en toe – op momenten als deze – zie je de samenhang. Zie je hoe verleden, heden en toekomst elkaar ontmoeten op een weg vol gladiolen.
Martin Paus