Innovatief project toegepast in Geesteren
Maislandirrigatie moet zorgen voor gegarandeerde oogst, bescherming weidevogels en minder waterverbruik

Maislandirrigatie

Eerder werd al een pilotproject voor weilandirrigatie in gang gezet. Vanwege de relatief korte tijd tussen het poten en oogsten van mais zijn er bij maispercelen sneller resultaten te zien. “Het verschil is dat er bij maislandirrigatie wegwerpslangen gebruikt kunnen worden waarbij de waterkwaliteit minder van belang is, er kan bijvoorbeeld ook ijzerwater door”, aldus Hennie Schröder. “Bij maislandirrigatie komt er na het poten van de mais een druptapeslangetje wat machinaal wordt aangelegd tussen de rijen. Tijdens het groeiseizoen van de mais wordt de grond dan steeds met iets water bedruppelt. Het gaat om een druppelirrigatiesysteem speciaal voor grote maispercelen. Het voordeel is dat je daarmee heel zuinig met water omgaat”, aldus de enthousiaste voorzitter van de Vogelwerkgroep.

Gedurende drie jaar voert Vogelwerkgroep Geesteren in samenwerking met Waterschap Vechtstromen, onder leiding van Tom Pikkemaat, leverancier Water4 all, onder leiding van Boike Damhuis en de deelnemende boeren Bas Haarhuis en Edwin Lohuis het maislandirrigatieproject uit. Een initiatief dat vier jaar geleden ontstond tijdens een webinar, georganiseerd door Waterschap Vechtstromen, Provincie Overijssel, Water4 All en LTO Noordoost-Twente, waarbij deze partijen de toenemende weersextremen en droogte behandelden. De deelnemende organisaties delen Schröder’s enthousiasme. Waterschap Vechtstromen verstrekt daarom gedurende de eerste drie jaar een subsidie waarmee 40 procent van de kosten voor de waterdrupleidingen gefinancierd worden. Het Coöperatie Gebiedscollectief Noordoost-Twente is nauw betrokken met de inrichting van het weidevogelgebied. 

Vliegvlugge grutto’s en goede maiskolven

“Maislandirrigatie is dan ook een oplossing voor het watertekort”, vervolgt Schröder. “Daarbij is het doel voor het Waterschap tweeledig: meer water vasthouden en zuiniger omgaan met water. Voor de boer is het voordeel een gegarandeerde goede maisopbrengst. Soms is het druppelirrigatiesysteem niet nodig als het groeizaam weer is. We zitten nu in het tweede jaar van het project, maar vorig jaar is er zoveel water gevallen dat maislandirrigatie niet nodig was. Vorig jaar was het nat, maar de drie jaar ervoor en dit jaar was het extreem droog. Dat is vier keer in vijf jaar. Er is nu ook al veel mais mislukt. Daarom worden er voor het project bewust twee maispercelen gebruikt. Bij eentje wordt de volledige vijf hectare voorzien van het druppelirrigatiesysteem, bij het andere perceel gaat het om twee van de vijf hectare. En het gaat om percelen waar de grutto’s voorkomen. Zo kunnen we het verschil zien.” Met trots wijst Schröder naar beelden van het eindresultaat. “Kijk! Hier zijn de kopakkerr- anden niet meegenomen. Die rijen zijn heel slecht, je kunt zien dat ze veel droger en kleiner zijn. Daarnaast zie je mooie groene maisstengels waar de maislandirrigatie is toegepast. Nu gaat het voor de boer niet zozeer om de stengel, maar ook de maiskolven zijn van super kwaliteit. Ze zijn zwaarder en leveren meer op. Hiervoor is alleen een kleine waterbron van vijf tot tien kuub nodig geweest. Veel minder dan met de grote waterkanonnen. Door maislandirrigatie toe te passen gaan we heel zuinig met water om.”

Wanneer het gaat over de weidevogels wordt duidelijk waar Schröder’s bevlogenheid vandaan komt. “Van oudsher is de vuistregel onder agrariërs dat de mais er voor 1 mei in moet zitten. Hiervoor komen de eerste kievitskuikens al uit. Alle weidevogels hebben tot 15 mei nodig, dan hebben ze voldoende tijd om vliegvlug te worden en voldoende voedsel te vinden. Maar door de droogte zit de boer met een dilemma, wachten tot na 15 mei is in dat geval geen optie omdat ze dan een opbrengst van 0,0 hebben na de oogst. Daardoor wordt de grondbewerking eerder uitgevoerd wat een ramp is voor de weidevogels. Nu is het aantoonbaar dat je met maislandirrigatie na 15 mei kunt beginnen met grondbewerking. Door toepassing van druppelirrigatie heb je dan een gegarandeerde kwaliteit. Dat is zowel voor het behoud van weidevogels als de gegarandeerde opbrengst voor de boer cruciaal. Volgend jaar kunnen we de opbrengst zelfs nog verder vergroten door ferigatie toe te passen. Dat houdt in het toepassen van meststoffen in de druppelirrigatie. Dan is de kwaliteit nog beter. Dan kunnen we het systeem ook volledig laten draaien op zonne-energie. De plant heeft water nodig bij veel zon en juist dan doen de zonnepanelen hun werk, dat werkt heel mooi. Al het plastic van het systeem wordt weer gerecycled. Het is echt een duurzaam geheel, dat was ook een belangrijke voorwaarde.”

Uitnodiging om het resultaat te komen bekijken tijdens gezellig evenement op zondag 11 september van 10.00 tot 14.00 uur

Iedereen wordt van harte uitgenodigd om aanstaande zondag het resultaat te komen bekijken. Daarna gaat de mais er af, dus dit is tevens de laatste kans. Volgelwerkgroep Geesteren wil de mensen daarom nu nog graag laten zien hoe de maisirrigatie in de praktijk werkt. Zondag 11 september van 10.00 tot 14.00 uur kunnen de mensen op locatie komen kijken bij het maisland van Edwin Lohuis aan de Kotkampsweg 8 te Geesteren. Het wordt een gezellig evenement waarbij, onder het genot van een hapje en drankje, het verschil in mais en de toepassing van maislandirrigatie kan worden bekeken. Er staat ook een informatietent waar mensen alles kunnen zien over het eindresultaat en de werking van het systeem. De organisatie is in handen van Vogelwerkgroep Geesteren in samenwerking met de deelnemende partijen aan het maislandirrigatieproject. 

Vogelwerkgroep Geesteren hoopt dat dit initiatief landelijk wordt uitgerold zodat de weidevogels worden beschermd en de boeren hun gegarandeerde goede opbrengst hebben ongeacht droogteperiodes.